Την θέση ότι τα μόνα ασφαλή σημεία προμήθειας φαρμάκων είναι «τα ιδιωτικά φαρμακεία, τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, τα φαρμακεία των νοσοκομείων» , διετύπωσε ο Υπουργός Υγείας κ. Ανδρέας Ξανθός , απαντώντας σε Ερώτηση με θέμα: «Πώληση φαρμάκων και διεθνώς ελεγχόμενων ουσιών στο διαδίκτυο». του Δ΄ Αντιπροέδρου της Βουλής και Βουλευτή Α΄ Αθηνών της Νέας Δημοκρατίας κ. Νικήτα Κακλαμάνη.
Τα πρακτικά της Ερώτησης του κ. Κακλαμάνη και της απάντησης του κ. Ξανθού έχουν ως εξής:
ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ (Δ΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Κύριε Υπουργέ, αφορμή για να σας υποβάλω τη συγκεκριμένη ερώτηση ήταν η ετήσια έκθεση της Διεθνούς Επιτροπής του ΟΗΕ για τον έλεγχο των ναρκωτικών, η οποία ανακοινώθηκε με την τελευταία ετήσια έκθεση του ΚΕΘΕΑ, την οποία εγώ πάντα διαβάζω γιατί είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Αναρωτιέμαι γιατί έπρεπε να την κάνω επίκαιρη και να έρθετε στη Βουλή και δεν μου έχετε απαντήσει τόσο καιρό.
Στην τελευταία, λοιπόν, έκθεση της Επιτροπής, την οποία είμαι σίγουρος ότι έχετε διαβάσει, γράφονται σημεία και τέρατα για τα παράνομα –εντός εισαγωγικών- «διαδικτυακά φαρμακεία».
Ειδικότερα, λοιπόν, στην έκθεση της Επιτροπής μεταξύ άλλων λέγεται: «Μερικές φορές η πώληση φαρμάκων στο διαδίκτυο γίνεται παράνομα, καθώς μερικά διαδικτυακά φαρμακεία λειτουργούν χωρίς άδεια και διαθέτουν φαρμακευτικά σκευάσματα, που περιέχουν ναρκωτικά φάρμακα και ψυχοτρόπους ουσίες, χωρίς να ζητούν συνταγή».
Όπως γνωρίζετε, γιατί είστε γιατρός, υπάρχει μία σειρά ουσιών που ανήκει στα οπιοειδή, μία άλλη σειρά ουσιών που είναι στα ψυχότροπα φάρμακα, ακόμα και βαρβιτουρικά. Χημικά που χρησιμοποιούνται για την παράνομη παρασκευή ναρκωτικών φαρμάκων και ψυχοτρόπων ουσιών, επίσης πωλούνται στο διαδίκτυο.
Επιπλέον, σύμφωνα με την έκθεση, η Επιτροπή έχει εκδώσει κατευθυντήριες οδηγίες για την πρόληψη της παράνομης πώλησης διεθνώς ελεγχόμενων ουσιών μέσω διαδικτύου, με σκοπό να βοηθήσει τις κυβερνήσεις ανά τον κόσμο να αντιμετωπίσουν αυτό το φαινόμενο. Εκτός, όμως, από τις οδηγίες της Επιτροπής, η έκθεση αναφέρει πως και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει λάβει μέτρα, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της ύπαρξης παράνομων διαδικτυακών φαρμακείων».
Με βάση, λοιπόν, όλα αυτά θα ήθελα να σας ρωτήσω:
Πρώτον, ποια μέτρα έχετε λάβει προκειμένου να προστατεύσετε το σύνολο του πληθυσμού της χώρας από την παράνομη πώληση φαρμάκων και διεθνώς ελεγχόμενων ουσιών στο διαδίκτυο.
Δεύτερον, εάν έχετε υπολογίσει το ύψος του ετήσιου τζίρου από τις παράνομες πωλήσεις αυτών των -εντός εισαγωγικών- «φαρμάκων».
Τρίτον, ποιες είναι οι κατευθυντήριες οδηγίες για την πρόληψη της παράνομης πώλησης αυτών των διεθνώς ελεγχόμενων ουσιών μέσω διαδικτύου και αν η χώρα μας αυτές τις οδηγίες τις ακολουθεί.
Τέλος, αν τηρείται και στην Ελλάδα η πρακτική που ακολουθείται σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που αφορά στην εμφάνιση ενός κοινού σε ευρωπαϊκό επίπεδο λογότυπου στους ιστότοπους των ηλεκτρονικών φαρμακείων, το οποίο πρέπει να δηλώνει σε ποια χώρα βρίσκεται η έδρα τους.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Μάριος Γεωργιάδης): Ευχαριστούμε.
Κύριε Υπουργέ, έχετε τρία λεπτά.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΞΑΝΘΟΣ (Υπουργός Υγείας): Αγαπητέ συνάδελφε, ευχαριστώ για την ερώτηση.
Νομίζω ότι αναδεικνύει ένα σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας, το οποίο φυσικά δεν απασχολεί μόνον τη χώρα μας. Είναι ένα διεθνές πρόβλημα. Δυστυχώς είναι αυξανόμενη η διακίνηση φαρμάκων, συμπληρωμάτων διατροφής, αλλά και παράνομων ψυχοτρόπων και ναρκωτικών ουσιών μέσω του διαδικτύου.
Όντως, χρειάζεται και εγρήγορση των ελεγκτικών και κατασταλτικών υπηρεσιών κάθε χώρας, αλλά και διεθνής συντονισμός και συνεργασία για να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα.
Κατ’ αρχάς, θεωρώ ότι χρειάζεται, πρώτον, μια ενημέρωση του κοινού. Εδώ έχουμε ευθύνη και εμείς, που έχουμε την εποπτεία φορέων της πολιτείας, όπως του ΕΟΦ, του ΕΟΠΥΥ, αλλά και η επιστημονική κοινότητα και οι επαγγελματίες της υγείας και τα επιστημονικά και συνδικαλιστικά τους όργανα, να υπάρχει μια συστηματική προσπάθεια να ενημερώνεται ο κόσμος ότι είναι ασφαλές να παίρνει τα φάρμακά του μόνο από πιστοποιημένα σημεία διάθεσης, όπως είναι τα ιδιωτικά φαρμακεία, τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, τα φαρμακεία των νοσοκομείων.
Νομίζω ότι αυτό είναι πολύ σημαντικό να εμπεδωθεί, δηλαδή μια κουλτούρα ασφάλειας στη χορήγηση φαρμάκων μόνο από ανθρώπους που έχουν επιστημονική επάρκεια, γνώση και πιστοποίηση.
Το δεύτερο είναι το θέμα της διεθνούς συνεργασίας. Επειδή έχει εντοπιστεί το πρόβλημα, έχει όντως συγκροτηθεί μια ομάδα εργασίας σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συμμετέχουν και τα είκοσι οκτώ κράτη. Η χώρα μας εκπροσωπείται από τον ΕΟΦ. Σε αυτό συμμετέχουν και διωκτικές αρχές κάθε χώρας, δηλαδή από μας η αστυνομία και οι τελωνειακές αρχές, συμμετέχει ο EMA, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων και επίσης, η INTERPOL και η EUROPOL.
Γίνεται, λοιπόν, μια προσπάθεια μέσω αυτής της συνεργασίας να υπάρχει ένα monitoring του προβλήματος και ένα σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών, έτσι ώστε, όταν εντοπίζεται παράνομο διαδικτυακό φαρμακείο που χορηγεί τέτοιου τύπου σκευάσματα, να ειδοποιούνται οι αρχές και να υπάρχει η κατάλληλη παρέμβαση αποτροπής.
Εδώ, στη χώρα μας, νομίζω ότι έχει γίνει μια προσπάθεια συνεργασίας του ΕΟΦ με τις ελληνικές διωκτικές αρχές, ιδιαίτερα με τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της ΓΑΔΑ και όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι λειτουργούν τέτοιες σελίδες, κατεβαίνουν οι σελίδες αυτές. Βεβαίως, δεν μπορούμε να παρέμβουμε σε ιστοσελίδες που έχουν την έδρα τους αλλού. Εκεί, όμως, μέσα από αυτή τη συνεργασία που σας είπα πριν, κάνουμε μια προσπάθεια αποτροπής. Νομίζω ότι υπάρχει ένα καλό παράδειγμα αυτή την περίοδο στη χώρα καλής συνεργασίας ανάμεσα στον ΕΟΦ και την Οικονομική Αστυνομία που οδήγησε στην εξάρθρωση αυτού του παράνομου κυκλώματος εξαγωγής αυτής της μαφίας των αντικαρκινικών φαρμάκων.
Προφανώς, χρειάζεται αυτή η νομοθετική πρόβλεψη που υπάρχει από τον ν. 4316/2014 για τη δυνατότητα ύπαρξης ηλεκτρονικών φαρμακείων, όμως με την αυστηρή προϋπόθεση ότι υπάρχει φυσικό φαρμακείο και φαρμακοποιός ο οποίος έχει την ευθύνη της διακίνησης αυτών των φαρμάκων διαδικτυακά. Χρειάζεται πιστοποίηση και έκδοση μιας κοινής υπουργικής απόφασης που έχει καθυστερήσει, αλλά θα προσπαθήσουμε να το δρομολογήσουμε στο επόμενο διάστημα.
Νομίζω ότι με αυτόν τον συνδυασμό παρεμβάσεων μπορεί να πει κανείς ότι έχουμε μια καλύτερη εποπτεία του προβλήματος. Η συγκεκριμένη έκθεση στην οποία αναφερθήκατε, της Ειδικής Επιτροπής του ΟΗΕ, τώρα θα πρέπει να αξιολογηθεί και να δοθούν κατευθύνσεις πολιτικής από την Επιτροπή Σχεδιασμού και Συντονισμού για το θέμα των εξαρτήσεων, που είναι τώρα υπό αναδιοργάνωση, διότι έχει λήξει η θητεία της Προέδρου.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Μάριος Γεωργιάδης): Ευχαριστούμε τον κύριο Υπουργό.
Κύριε Κακλαμάνη, έχετε τον λόγο.
ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ (Δ’ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Κύριε Υπουργέ, δεν περίμενα να είχα άλλη απάντηση, γιατί είστε γιατρός. Εννοώ ότι δεν περίμενα άλλη απάντηση, γιατί και το πρόβλημα αναγνωρίσατε και άκουσα μερικά ενδιαφέροντα πράγματα ως προς την αντιμετώπισή του.
Πρέπει να σας πω ότι πέραν της έκθεσης, μου έκανε εντύπωση το πρωτοσέλιδο του ΕΘΝΟΥΣ από έναν σοβαρό δημοσιογράφο, τον κ. Καλαφάτη, πριν λίγες μέρες, όπου υπάρχει και ένα άλλο θέμα εκτός από τα φάρμακα. Είναι οι λεγόμενες αυξητικές ορμόνες και όλα αυτά τα αναβολικά, τα οποία μέχρι τώρα έπαιρναν διάφοροι γυμναστές και τα έδιναν στα παιδιά στο γυμναστήριο.
Τώρα, ξέρετε ότι δεν χρειάζεται πια. Εδώ ένα παιδί δώδεκα ετών ξέρει και μπαίνει μόνο του στις ιστοσελίδες, χωρίς να παίρνει χαμπάρι ούτε η μάνα ούτε ο πατέρας. Άρα, είναι εξίσου σημαντικό αυτό το θέμα. Το αναδεικνύει η εφημερίδα και θα το καταθέσω και στα Πρακτικά.
Είδα να υπάρχει μέχρι και φαρμακείο το οποίο εξαφανίστηκε. Το είχε πάρει χαμπάρι ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος. Πουλούσε αιθέρια έλαια για Πάρκινσον, για Αλτσχάιμερ και δεν ξέρω τι άλλο. Αυτά διαφήμιζε, δηλαδή, ότι πουλάει, γιατί εσείς και εγώ σαν γιατροί που είμαστε ξέρουμε ότι αυτά ήταν ανοησίες.
Πήρα, λοιπόν, σήμερα τον Πρόεδρο του Πανελληνίου Συλλόγου και του είπα «Τι έκανες μ’ αυτήν την έρευνα;». Μου λέει «Προφανώς διέρρευσε ότι θα γίνει έρευνα και όταν πήγαμε στην υποτιθέμενη διεύθυνση, βρήκαμε ένα σφραγισμένο άδειο γραφείο»! Άρα, το πρόβλημα είναι πολλαπλό. Χαίρομαι που είπατε ότι χρειάζεται, πράγματι, συντονισμός.
Εγώ θα ήθελα να σας προσθέσω ακόμα δύο πράγματα. Αυτό το –εντός ή εκτός εισαγωγικών- αμαρτωλό ΚΕΕΛΠΝΟ χρησιμοποιείστε το τώρα για να κάνει μια μεγάλη καμπάνια, χωρίς να φεισθείτε χρημάτων, προκειμένου να ενημερωθεί ο κόσμος, κυρίως οι γονείς, αλλά και τα νέα παιδιά, γιατί εκτός από τα ψυχοτρόπα, τα βαρβιτουρικά και όλα αυτά –τα παιδιά δεν τα παίρνουν αυτά- τα παιδιά παίρνουν τα αναβολικά, για να κάνουν καλύτερο σώμα, όπως νομίζουν. Άρα, χρειάζεται μια μεθοδευμένη καμπάνια διαρκείας, για να μπορέσει να γίνει ενημέρωση.
Μια δεύτερη ιδέα που σας δίνω είναι η εξής: Νομίζω πως βρίσκεται προς το τέλος από τον κ. Κοντονή η αναθεώρηση του νέου Ποινικού Κώδικα. Μήπως εκεί μέσα πρέπει να προβλεφθεί ειδικό άρθρο, στο πλαίσιο του οποίου αυτό το αδίκημα, δηλαδή του παράνομου φαρμακείου, να χαρακτηριστεί ως ιδιώνυμο και να είναι πολύ αυστηρή η ποινή;
Το λέω, διότι φοβάμαι ότι με τον ισχύοντα Ποινικό Κώδικα –δεν είμαι σίγουρος, δεν είμαι νομικός, δεν τον ξέρω απ’ έξω τον Ποινικό Κώδικα- μάλλον θα είναι αδίκημα πλημμεληματικού χαρακτήρα και όπως όλοι γνωρίζουμε, πηγαίνουμε από αναβολή σε αναβολή, περνά η πενταετία και διαγράφεται ή ακόμα και αν εκδικαστεί, πέφτει μια φυλάκιση μάξιμουμ δύο ετών, την πληρώνουν και «ούτε γάτα ούτε ζημιά». Τα λεφτά που εισπράττουν αυτοί είναι πολύ περισσότερα.
Πράγματι –δεν ξέρω αν έχετε εικόνα, δεν είναι ίσως δουλειά του Υπουργείου Υγείας, εκτός αν σας έχει ενημερώσει το Υπουργείο Οικονομικών- θα ήθελα να ξέρω έτσι κατά προσέγγιση πόσος είναι ο τζίρος αυτών των φαρμακείων. Δηλαδή, δεν μας φτάνουν τα παράνομα τσιγάρα, τα παράνομα καύσιμα, τα παράνομα ποτά, αποκτήσαμε τώρα και αυτού του τύπου την παρανομία.
Σας καταθέτω το έγγραφο που σας είπα.
(Στο σημείο αυτό ο Δ’ Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. Νικήτας Κακλαμάνης καταθέτει για τα Πρακτικά το προαναφερθέν έγγραφο, το οποίο βρίσκεται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Μάριος Γεωργιάδης): Ευχαριστούμε πολύ τον κύριο συνάδελφο.
Κύριε Υπουργέ, έχετε τρία λεπτά στη διάθεσή σας.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΞΑΝΘΟΣ (Υπουργός Υγείας): Προφανώς δεν μπορούμε να έχουμε εικόνα για μια παράνομη δραστηριότητα. Μπορούν να υπάρχουν, ενδεχομένως, εκτιμήσεις για το πόσος μπορεί να είναι αυτός ο τζίρος, αλλά πραγματικά δεν τις έχω υπ’ όψιν μου.
Νομίζω ότι οι παρατηρήσεις σας γενικά είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Πιθανότατα να χρειάζεται όντως και μια αυστηροποίηση της νομοθεσίας. Αυτό μπορούμε να το δούμε με το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Νομίζω και εγώ ότι το να τίθεται σε διακινδύνευση η υγεία των ανθρώπων για λόγους κερδοσκοπίας είναι βαρύ αδίκημα και πρέπει να δοθεί ένα σήμα ότι η πολιτεία δεν ανέχεται τέτοιου τύπου συμπεριφορές.
Το θέμα της χρήσης αναβολικών, της διαθεσιμότητας των αναβολικών μέσα από τέτοια κανάλια σε νέους κυρίως αθλητές κλπ., είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα. Νομίζω ότι χρειάζεται μια ενίσχυση της κουλτούρας γύρω από την αθλητιατρική. Τώρα ετοιμαζόμαστε να θεσμοθετήσουμε την ειδικότητα της αθλητιατρικής μετά από πρόταση του ΚΕΣΥ. Είμαστε σε συνεργασία αυτήν την περίοδο με τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού στο να προχωρήσουμε την «Κάρτα του αθλητή» και τη συστηματική παρακολούθηση των ανθρώπων που ασχολούνται με τον αθλητισμό, είτε με τον μαζικό αθλητισμό, είτε με τον πρωταθλητισμό.
Νομίζω ότι αυτό θα βοηθήσει στο να υπάρχει μια επιστημονική και ιατρική εποπτεία, η οποία να μπορεί έγκαιρα να παρέμβει όταν εντοπίζονται συμπεριφορές και προβλήματα, τα οποία μπορεί να δημιουργήσουν μεγάλες παρενέργειες στους ανθρώπους αυτούς.
Συμφωνώ απολύτως ότι χρειάζεται ενημέρωση. Τώρα, το ποιος θα την κάνει είναι ένα άλλο θέμα. Εγώ είπα ότι έχουμε ευθύνη οι εποπτευόμενοι από την πολιτεία και το Υπουργείο Υγείας φορείς, αλλά και η επιστημονική κοινότητα, να προσπαθήσουμε να εδραιώσουμε την κουλτούρα στους πολίτες ότι ασφαλής χορήγηση φαρμάκων μπορεί να γίνει μόνο από χώρους πιστοποιημένους και εξειδικευμένους, όπως είναι τα φαρμακεία, οι δομές υγείας κλπ.
Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο θεωρώ ότι κάναμε μια πολύ μεγάλη προσπάθεια. Θυμάστε ότι υπήρχε μια πίεση να φύγουν τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα από τα φαρμακεία και να πάνε στα σούπερ μάρκετ και σε άλλα καταστήματα. Κάναμε μια πολύ μεγάλη προσπάθεια σ’ αυτό.
Υπήρχε μια πίεση από τους θεσμούς στη λογική της απελευθέρωσης της αγοράς, του ανταγωνισμού κλπ. Καταφέραμε με μια εισήγηση του ΕΟΦ με επιστημονικά δεδομένα, ουσιαστικά να περιχαρακώσουμε το 87% των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων.
Να πούμε ότι για λόγους δημόσιας υγείας πρέπει να παραμείνουν και να διατίθενται αποκλειστικά από τα φαρμακεία. Μόνο ένα 13% ξέρουμε πολύ καλά -δεν μιλάω για απλά αναλγητικά κλπ.- ότι ήδη διακινούνταν και εκτός φαρμακείου. Και αυτά και υπό προϋποθέσεις, με ειδικές συσκευασίες, με λίγα χάπια κλπ., που είναι τα λεγόμενα ΓΕΔΙΦΑ, τα Γενικής Διάθεσης Φάρμακα, να μπορούν να διατεθούν και εκτός φαρμακείου.
Μάλιστα, η ουσία είναι ότι δεν υπήρξε καν επενδυτικό ενδιαφέρον. Οπότε, στην πράξη, όλα τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, ακριβώς επειδή βάλαμε αυστηρές δικλείδες ασφαλείας, παρέμειναν στα φαρμακεία. Νομίζω ότι αυτό είναι ένας μηχανισμός για να μην υπάρχουν αυτές οι παρενέργειες.
Τέλος πάντων, το πρόβλημα ειδικά με τις ψυχοτρόπες ουσίες, με τα αναβολικά, με τις ναρκωτικές ουσίες, που διακινούνται παράνομα είναι σοβαρό και έχει διεθνή διάσταση. Η προσπάθεια που θα κάνουμε θα είναι να το παρακολουθούμε όσο μπορούμε και να συνεργαζόμαστε με τις άλλες χώρες.
Τα πρακτικά της Ερώτησης του κ. Κακλαμάνη και της απάντησης του κ. Ξανθού έχουν ως εξής:
ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ (Δ΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Κύριε Υπουργέ, αφορμή για να σας υποβάλω τη συγκεκριμένη ερώτηση ήταν η ετήσια έκθεση της Διεθνούς Επιτροπής του ΟΗΕ για τον έλεγχο των ναρκωτικών, η οποία ανακοινώθηκε με την τελευταία ετήσια έκθεση του ΚΕΘΕΑ, την οποία εγώ πάντα διαβάζω γιατί είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Αναρωτιέμαι γιατί έπρεπε να την κάνω επίκαιρη και να έρθετε στη Βουλή και δεν μου έχετε απαντήσει τόσο καιρό.
Στην τελευταία, λοιπόν, έκθεση της Επιτροπής, την οποία είμαι σίγουρος ότι έχετε διαβάσει, γράφονται σημεία και τέρατα για τα παράνομα –εντός εισαγωγικών- «διαδικτυακά φαρμακεία».
Ειδικότερα, λοιπόν, στην έκθεση της Επιτροπής μεταξύ άλλων λέγεται: «Μερικές φορές η πώληση φαρμάκων στο διαδίκτυο γίνεται παράνομα, καθώς μερικά διαδικτυακά φαρμακεία λειτουργούν χωρίς άδεια και διαθέτουν φαρμακευτικά σκευάσματα, που περιέχουν ναρκωτικά φάρμακα και ψυχοτρόπους ουσίες, χωρίς να ζητούν συνταγή».
Όπως γνωρίζετε, γιατί είστε γιατρός, υπάρχει μία σειρά ουσιών που ανήκει στα οπιοειδή, μία άλλη σειρά ουσιών που είναι στα ψυχότροπα φάρμακα, ακόμα και βαρβιτουρικά. Χημικά που χρησιμοποιούνται για την παράνομη παρασκευή ναρκωτικών φαρμάκων και ψυχοτρόπων ουσιών, επίσης πωλούνται στο διαδίκτυο.
Επιπλέον, σύμφωνα με την έκθεση, η Επιτροπή έχει εκδώσει κατευθυντήριες οδηγίες για την πρόληψη της παράνομης πώλησης διεθνώς ελεγχόμενων ουσιών μέσω διαδικτύου, με σκοπό να βοηθήσει τις κυβερνήσεις ανά τον κόσμο να αντιμετωπίσουν αυτό το φαινόμενο. Εκτός, όμως, από τις οδηγίες της Επιτροπής, η έκθεση αναφέρει πως και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει λάβει μέτρα, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της ύπαρξης παράνομων διαδικτυακών φαρμακείων».
Με βάση, λοιπόν, όλα αυτά θα ήθελα να σας ρωτήσω:
Πρώτον, ποια μέτρα έχετε λάβει προκειμένου να προστατεύσετε το σύνολο του πληθυσμού της χώρας από την παράνομη πώληση φαρμάκων και διεθνώς ελεγχόμενων ουσιών στο διαδίκτυο.
Δεύτερον, εάν έχετε υπολογίσει το ύψος του ετήσιου τζίρου από τις παράνομες πωλήσεις αυτών των -εντός εισαγωγικών- «φαρμάκων».
Τρίτον, ποιες είναι οι κατευθυντήριες οδηγίες για την πρόληψη της παράνομης πώλησης αυτών των διεθνώς ελεγχόμενων ουσιών μέσω διαδικτύου και αν η χώρα μας αυτές τις οδηγίες τις ακολουθεί.
Τέλος, αν τηρείται και στην Ελλάδα η πρακτική που ακολουθείται σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που αφορά στην εμφάνιση ενός κοινού σε ευρωπαϊκό επίπεδο λογότυπου στους ιστότοπους των ηλεκτρονικών φαρμακείων, το οποίο πρέπει να δηλώνει σε ποια χώρα βρίσκεται η έδρα τους.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Μάριος Γεωργιάδης): Ευχαριστούμε.
Κύριε Υπουργέ, έχετε τρία λεπτά.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΞΑΝΘΟΣ (Υπουργός Υγείας): Αγαπητέ συνάδελφε, ευχαριστώ για την ερώτηση.
Νομίζω ότι αναδεικνύει ένα σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας, το οποίο φυσικά δεν απασχολεί μόνον τη χώρα μας. Είναι ένα διεθνές πρόβλημα. Δυστυχώς είναι αυξανόμενη η διακίνηση φαρμάκων, συμπληρωμάτων διατροφής, αλλά και παράνομων ψυχοτρόπων και ναρκωτικών ουσιών μέσω του διαδικτύου.
Όντως, χρειάζεται και εγρήγορση των ελεγκτικών και κατασταλτικών υπηρεσιών κάθε χώρας, αλλά και διεθνής συντονισμός και συνεργασία για να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα.
Κατ’ αρχάς, θεωρώ ότι χρειάζεται, πρώτον, μια ενημέρωση του κοινού. Εδώ έχουμε ευθύνη και εμείς, που έχουμε την εποπτεία φορέων της πολιτείας, όπως του ΕΟΦ, του ΕΟΠΥΥ, αλλά και η επιστημονική κοινότητα και οι επαγγελματίες της υγείας και τα επιστημονικά και συνδικαλιστικά τους όργανα, να υπάρχει μια συστηματική προσπάθεια να ενημερώνεται ο κόσμος ότι είναι ασφαλές να παίρνει τα φάρμακά του μόνο από πιστοποιημένα σημεία διάθεσης, όπως είναι τα ιδιωτικά φαρμακεία, τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, τα φαρμακεία των νοσοκομείων.
Νομίζω ότι αυτό είναι πολύ σημαντικό να εμπεδωθεί, δηλαδή μια κουλτούρα ασφάλειας στη χορήγηση φαρμάκων μόνο από ανθρώπους που έχουν επιστημονική επάρκεια, γνώση και πιστοποίηση.
Το δεύτερο είναι το θέμα της διεθνούς συνεργασίας. Επειδή έχει εντοπιστεί το πρόβλημα, έχει όντως συγκροτηθεί μια ομάδα εργασίας σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συμμετέχουν και τα είκοσι οκτώ κράτη. Η χώρα μας εκπροσωπείται από τον ΕΟΦ. Σε αυτό συμμετέχουν και διωκτικές αρχές κάθε χώρας, δηλαδή από μας η αστυνομία και οι τελωνειακές αρχές, συμμετέχει ο EMA, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων και επίσης, η INTERPOL και η EUROPOL.
Γίνεται, λοιπόν, μια προσπάθεια μέσω αυτής της συνεργασίας να υπάρχει ένα monitoring του προβλήματος και ένα σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών, έτσι ώστε, όταν εντοπίζεται παράνομο διαδικτυακό φαρμακείο που χορηγεί τέτοιου τύπου σκευάσματα, να ειδοποιούνται οι αρχές και να υπάρχει η κατάλληλη παρέμβαση αποτροπής.
Εδώ, στη χώρα μας, νομίζω ότι έχει γίνει μια προσπάθεια συνεργασίας του ΕΟΦ με τις ελληνικές διωκτικές αρχές, ιδιαίτερα με τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της ΓΑΔΑ και όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι λειτουργούν τέτοιες σελίδες, κατεβαίνουν οι σελίδες αυτές. Βεβαίως, δεν μπορούμε να παρέμβουμε σε ιστοσελίδες που έχουν την έδρα τους αλλού. Εκεί, όμως, μέσα από αυτή τη συνεργασία που σας είπα πριν, κάνουμε μια προσπάθεια αποτροπής. Νομίζω ότι υπάρχει ένα καλό παράδειγμα αυτή την περίοδο στη χώρα καλής συνεργασίας ανάμεσα στον ΕΟΦ και την Οικονομική Αστυνομία που οδήγησε στην εξάρθρωση αυτού του παράνομου κυκλώματος εξαγωγής αυτής της μαφίας των αντικαρκινικών φαρμάκων.
Προφανώς, χρειάζεται αυτή η νομοθετική πρόβλεψη που υπάρχει από τον ν. 4316/2014 για τη δυνατότητα ύπαρξης ηλεκτρονικών φαρμακείων, όμως με την αυστηρή προϋπόθεση ότι υπάρχει φυσικό φαρμακείο και φαρμακοποιός ο οποίος έχει την ευθύνη της διακίνησης αυτών των φαρμάκων διαδικτυακά. Χρειάζεται πιστοποίηση και έκδοση μιας κοινής υπουργικής απόφασης που έχει καθυστερήσει, αλλά θα προσπαθήσουμε να το δρομολογήσουμε στο επόμενο διάστημα.
Νομίζω ότι με αυτόν τον συνδυασμό παρεμβάσεων μπορεί να πει κανείς ότι έχουμε μια καλύτερη εποπτεία του προβλήματος. Η συγκεκριμένη έκθεση στην οποία αναφερθήκατε, της Ειδικής Επιτροπής του ΟΗΕ, τώρα θα πρέπει να αξιολογηθεί και να δοθούν κατευθύνσεις πολιτικής από την Επιτροπή Σχεδιασμού και Συντονισμού για το θέμα των εξαρτήσεων, που είναι τώρα υπό αναδιοργάνωση, διότι έχει λήξει η θητεία της Προέδρου.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Μάριος Γεωργιάδης): Ευχαριστούμε τον κύριο Υπουργό.
Κύριε Κακλαμάνη, έχετε τον λόγο.
ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ (Δ’ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Κύριε Υπουργέ, δεν περίμενα να είχα άλλη απάντηση, γιατί είστε γιατρός. Εννοώ ότι δεν περίμενα άλλη απάντηση, γιατί και το πρόβλημα αναγνωρίσατε και άκουσα μερικά ενδιαφέροντα πράγματα ως προς την αντιμετώπισή του.
Πρέπει να σας πω ότι πέραν της έκθεσης, μου έκανε εντύπωση το πρωτοσέλιδο του ΕΘΝΟΥΣ από έναν σοβαρό δημοσιογράφο, τον κ. Καλαφάτη, πριν λίγες μέρες, όπου υπάρχει και ένα άλλο θέμα εκτός από τα φάρμακα. Είναι οι λεγόμενες αυξητικές ορμόνες και όλα αυτά τα αναβολικά, τα οποία μέχρι τώρα έπαιρναν διάφοροι γυμναστές και τα έδιναν στα παιδιά στο γυμναστήριο.
Τώρα, ξέρετε ότι δεν χρειάζεται πια. Εδώ ένα παιδί δώδεκα ετών ξέρει και μπαίνει μόνο του στις ιστοσελίδες, χωρίς να παίρνει χαμπάρι ούτε η μάνα ούτε ο πατέρας. Άρα, είναι εξίσου σημαντικό αυτό το θέμα. Το αναδεικνύει η εφημερίδα και θα το καταθέσω και στα Πρακτικά.
Είδα να υπάρχει μέχρι και φαρμακείο το οποίο εξαφανίστηκε. Το είχε πάρει χαμπάρι ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος. Πουλούσε αιθέρια έλαια για Πάρκινσον, για Αλτσχάιμερ και δεν ξέρω τι άλλο. Αυτά διαφήμιζε, δηλαδή, ότι πουλάει, γιατί εσείς και εγώ σαν γιατροί που είμαστε ξέρουμε ότι αυτά ήταν ανοησίες.
Πήρα, λοιπόν, σήμερα τον Πρόεδρο του Πανελληνίου Συλλόγου και του είπα «Τι έκανες μ’ αυτήν την έρευνα;». Μου λέει «Προφανώς διέρρευσε ότι θα γίνει έρευνα και όταν πήγαμε στην υποτιθέμενη διεύθυνση, βρήκαμε ένα σφραγισμένο άδειο γραφείο»! Άρα, το πρόβλημα είναι πολλαπλό. Χαίρομαι που είπατε ότι χρειάζεται, πράγματι, συντονισμός.
Εγώ θα ήθελα να σας προσθέσω ακόμα δύο πράγματα. Αυτό το –εντός ή εκτός εισαγωγικών- αμαρτωλό ΚΕΕΛΠΝΟ χρησιμοποιείστε το τώρα για να κάνει μια μεγάλη καμπάνια, χωρίς να φεισθείτε χρημάτων, προκειμένου να ενημερωθεί ο κόσμος, κυρίως οι γονείς, αλλά και τα νέα παιδιά, γιατί εκτός από τα ψυχοτρόπα, τα βαρβιτουρικά και όλα αυτά –τα παιδιά δεν τα παίρνουν αυτά- τα παιδιά παίρνουν τα αναβολικά, για να κάνουν καλύτερο σώμα, όπως νομίζουν. Άρα, χρειάζεται μια μεθοδευμένη καμπάνια διαρκείας, για να μπορέσει να γίνει ενημέρωση.
Μια δεύτερη ιδέα που σας δίνω είναι η εξής: Νομίζω πως βρίσκεται προς το τέλος από τον κ. Κοντονή η αναθεώρηση του νέου Ποινικού Κώδικα. Μήπως εκεί μέσα πρέπει να προβλεφθεί ειδικό άρθρο, στο πλαίσιο του οποίου αυτό το αδίκημα, δηλαδή του παράνομου φαρμακείου, να χαρακτηριστεί ως ιδιώνυμο και να είναι πολύ αυστηρή η ποινή;
Το λέω, διότι φοβάμαι ότι με τον ισχύοντα Ποινικό Κώδικα –δεν είμαι σίγουρος, δεν είμαι νομικός, δεν τον ξέρω απ’ έξω τον Ποινικό Κώδικα- μάλλον θα είναι αδίκημα πλημμεληματικού χαρακτήρα και όπως όλοι γνωρίζουμε, πηγαίνουμε από αναβολή σε αναβολή, περνά η πενταετία και διαγράφεται ή ακόμα και αν εκδικαστεί, πέφτει μια φυλάκιση μάξιμουμ δύο ετών, την πληρώνουν και «ούτε γάτα ούτε ζημιά». Τα λεφτά που εισπράττουν αυτοί είναι πολύ περισσότερα.
Πράγματι –δεν ξέρω αν έχετε εικόνα, δεν είναι ίσως δουλειά του Υπουργείου Υγείας, εκτός αν σας έχει ενημερώσει το Υπουργείο Οικονομικών- θα ήθελα να ξέρω έτσι κατά προσέγγιση πόσος είναι ο τζίρος αυτών των φαρμακείων. Δηλαδή, δεν μας φτάνουν τα παράνομα τσιγάρα, τα παράνομα καύσιμα, τα παράνομα ποτά, αποκτήσαμε τώρα και αυτού του τύπου την παρανομία.
Σας καταθέτω το έγγραφο που σας είπα.
(Στο σημείο αυτό ο Δ’ Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. Νικήτας Κακλαμάνης καταθέτει για τα Πρακτικά το προαναφερθέν έγγραφο, το οποίο βρίσκεται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Μάριος Γεωργιάδης): Ευχαριστούμε πολύ τον κύριο συνάδελφο.
Κύριε Υπουργέ, έχετε τρία λεπτά στη διάθεσή σας.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΞΑΝΘΟΣ (Υπουργός Υγείας): Προφανώς δεν μπορούμε να έχουμε εικόνα για μια παράνομη δραστηριότητα. Μπορούν να υπάρχουν, ενδεχομένως, εκτιμήσεις για το πόσος μπορεί να είναι αυτός ο τζίρος, αλλά πραγματικά δεν τις έχω υπ’ όψιν μου.
Νομίζω ότι οι παρατηρήσεις σας γενικά είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Πιθανότατα να χρειάζεται όντως και μια αυστηροποίηση της νομοθεσίας. Αυτό μπορούμε να το δούμε με το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Νομίζω και εγώ ότι το να τίθεται σε διακινδύνευση η υγεία των ανθρώπων για λόγους κερδοσκοπίας είναι βαρύ αδίκημα και πρέπει να δοθεί ένα σήμα ότι η πολιτεία δεν ανέχεται τέτοιου τύπου συμπεριφορές.
Το θέμα της χρήσης αναβολικών, της διαθεσιμότητας των αναβολικών μέσα από τέτοια κανάλια σε νέους κυρίως αθλητές κλπ., είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα. Νομίζω ότι χρειάζεται μια ενίσχυση της κουλτούρας γύρω από την αθλητιατρική. Τώρα ετοιμαζόμαστε να θεσμοθετήσουμε την ειδικότητα της αθλητιατρικής μετά από πρόταση του ΚΕΣΥ. Είμαστε σε συνεργασία αυτήν την περίοδο με τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού στο να προχωρήσουμε την «Κάρτα του αθλητή» και τη συστηματική παρακολούθηση των ανθρώπων που ασχολούνται με τον αθλητισμό, είτε με τον μαζικό αθλητισμό, είτε με τον πρωταθλητισμό.
Νομίζω ότι αυτό θα βοηθήσει στο να υπάρχει μια επιστημονική και ιατρική εποπτεία, η οποία να μπορεί έγκαιρα να παρέμβει όταν εντοπίζονται συμπεριφορές και προβλήματα, τα οποία μπορεί να δημιουργήσουν μεγάλες παρενέργειες στους ανθρώπους αυτούς.
Συμφωνώ απολύτως ότι χρειάζεται ενημέρωση. Τώρα, το ποιος θα την κάνει είναι ένα άλλο θέμα. Εγώ είπα ότι έχουμε ευθύνη οι εποπτευόμενοι από την πολιτεία και το Υπουργείο Υγείας φορείς, αλλά και η επιστημονική κοινότητα, να προσπαθήσουμε να εδραιώσουμε την κουλτούρα στους πολίτες ότι ασφαλής χορήγηση φαρμάκων μπορεί να γίνει μόνο από χώρους πιστοποιημένους και εξειδικευμένους, όπως είναι τα φαρμακεία, οι δομές υγείας κλπ.
Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο θεωρώ ότι κάναμε μια πολύ μεγάλη προσπάθεια. Θυμάστε ότι υπήρχε μια πίεση να φύγουν τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα από τα φαρμακεία και να πάνε στα σούπερ μάρκετ και σε άλλα καταστήματα. Κάναμε μια πολύ μεγάλη προσπάθεια σ’ αυτό.
Υπήρχε μια πίεση από τους θεσμούς στη λογική της απελευθέρωσης της αγοράς, του ανταγωνισμού κλπ. Καταφέραμε με μια εισήγηση του ΕΟΦ με επιστημονικά δεδομένα, ουσιαστικά να περιχαρακώσουμε το 87% των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων.
Να πούμε ότι για λόγους δημόσιας υγείας πρέπει να παραμείνουν και να διατίθενται αποκλειστικά από τα φαρμακεία. Μόνο ένα 13% ξέρουμε πολύ καλά -δεν μιλάω για απλά αναλγητικά κλπ.- ότι ήδη διακινούνταν και εκτός φαρμακείου. Και αυτά και υπό προϋποθέσεις, με ειδικές συσκευασίες, με λίγα χάπια κλπ., που είναι τα λεγόμενα ΓΕΔΙΦΑ, τα Γενικής Διάθεσης Φάρμακα, να μπορούν να διατεθούν και εκτός φαρμακείου.
Μάλιστα, η ουσία είναι ότι δεν υπήρξε καν επενδυτικό ενδιαφέρον. Οπότε, στην πράξη, όλα τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, ακριβώς επειδή βάλαμε αυστηρές δικλείδες ασφαλείας, παρέμειναν στα φαρμακεία. Νομίζω ότι αυτό είναι ένας μηχανισμός για να μην υπάρχουν αυτές οι παρενέργειες.
Τέλος πάντων, το πρόβλημα ειδικά με τις ψυχοτρόπες ουσίες, με τα αναβολικά, με τις ναρκωτικές ουσίες, που διακινούνται παράνομα είναι σοβαρό και έχει διεθνή διάσταση. Η προσπάθεια που θα κάνουμε θα είναι να το παρακολουθούμε όσο μπορούμε και να συνεργαζόμαστε με τις άλλες χώρες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου